Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

vitiis C

  • 1 Vitiis nemo sine nascitur

    No-one is born without faults. (Horace)

    Latin Quotes (Latin to English) > Vitiis nemo sine nascitur

  • 2 Húnc serváre modúm nostrí novére libélli, Párcere pérsonís, dícere dé vitiís

    Книжки мои соблюдать приучены меру такую:
    Лиц не касаясь, они только пороки громят.
    (Перевод Ф. Петровского)
    Марциал, "Эпиграммы", X, 33, 9-10.
    Если в моей книжке и встретится порою острая сатира, то в мое намерение входило заклеймить ею лишь порок, не задевая при этом никого лично, по завету доброго старого Марциала:
    Hunc servare modum nostri noyere libelli,
    Parcere personis, dicere de vitiis. (Фернандес де Лисарди, Перикильо Сарньенто.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Húnc serváre modúm nostrí novére libélli, Párcere pérsonís, dícere dé vitiís

  • 3 Nullá virtúte redémptum á vitiís

    см. Écce(e) iterúm Crispínus
    ( В ком) ни единая добродетель не искупает пороков.
    Ювенал, "Сатиры", IV, 2-3.
    Существует довольно книг, которые могут усладить твой вкус; но нам за всю нашу жизнь ни разу не довелось встретить таких людей - По правде сказать, я нисколько не сомневаюсь, чтобы простой смертный достигал когда-нибудь - высшей степени совершенства, как не сомневаюсь и в том, чтобы существовало на свете отъявленное чудовище, nulla virtute redemptum a vitiis, как говорит Ювенал. (Генри Фильдинг, История Тома Джонса Найденыша.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Nullá virtúte redémptum á vitiís

  • 4 Quis hominum sine vitiis

    кто из людей родился без пороков

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Quis hominum sine vitiis

  • 5 vitium

    vitĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] défaut, vice, mauvaise qualité, imperfection, défectuosité, inconvénient. [st2]2 [-] mal, maladie, infirmité, difformité. [st2]3 [-] vice, défaut, faute, tort (en général). [st2]4 [-] vice, dépravation. [st2]5 [-] crime. [st2]6 [-] blâme, reproche, réprimande, injure, outrage (en paroles). [st2]7 [-] faute contre les rites, défaut de formes, irrégularité, augure contraire, mauvais présage.    - alicui vitio vertere quod: faire un crime à qqn de.    - aliquid alicui vitio vertere (dare): reprocher à qqn qqch comme une tare.    - vitium alicui dicere, Plaut.: injurier qqn.    - in vitio esse: être coupable, être en défaut, être blâmable.    - vitium castrorum: la mauvaise installation du camp.    - vitio navigare, Cic. Div. 1, 16, 29: s'embarquer malgré les augures.    - vitio creatus, Liv.: irrégulièrement élu.
    * * *
    vitĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] défaut, vice, mauvaise qualité, imperfection, défectuosité, inconvénient. [st2]2 [-] mal, maladie, infirmité, difformité. [st2]3 [-] vice, défaut, faute, tort (en général). [st2]4 [-] vice, dépravation. [st2]5 [-] crime. [st2]6 [-] blâme, reproche, réprimande, injure, outrage (en paroles). [st2]7 [-] faute contre les rites, défaut de formes, irrégularité, augure contraire, mauvais présage.    - alicui vitio vertere quod: faire un crime à qqn de.    - aliquid alicui vitio vertere (dare): reprocher à qqn qqch comme une tare.    - vitium alicui dicere, Plaut.: injurier qqn.    - in vitio esse: être coupable, être en défaut, être blâmable.    - vitium castrorum: la mauvaise installation du camp.    - vitio navigare, Cic. Div. 1, 16, 29: s'embarquer malgré les augures.    - vitio creatus, Liv.: irrégulièrement élu.
    * * *
        Vitium, vitii. Cic. Vice, Meschanceté.
    \
        Vitium. Vlpianus. Maladie en tout le corps universel, ou en quelque membre et partie seulement.
    \
        Vitium. Cic. Maladie, ou imperfection corporelle incurable, comme beguayement, ou clochement, ou chancre, ou semblable.
    \
        Vitium. Plaut. Imperfection et corruption.
    \
        Si nihil est in parietibus, aut in tecto vitii. Cic. Si les parois, ou toicts ne sont point cassez et rompuz.
    \
        Vitium in libris. Plin. Faulte.
    \
        Vitia in dicente videre. Cic. Faulte et imperfection.
    \
        Vitium. Cic. Blasme.
    \
        Vitium. Cic. Coulpe, Faulte.
    \
        Vitio vini fecit. Plaut. Par la faulte du vin, Par yvrongnerie.
    \
        Affinis vitio. Cic. Qu'on peult à droict souspeconner de quelque cas.
    \
        Pinguis vitiis. Horat. Gras par oisiveté et gourmandise.
    \
        Iners vitium, liuor. Ouid. Envie, qui est un vice ne tenant sinon ceuls qui sont faitards et de lasche courage.
    \
        Valens vitium, cui Lene vitium opponitur. Cels. Forte maladie, ou Vehemente corruption.
    \
        Abstinere a vitiis. Cic. Se garder de vices.
    \
        Carere vitio. Cic. N'estre point en faulte.
    \
        Conuertit natura vitium alicui in bonum. Cic. Nature tourne quelque faulte en bien.
    \
        Cumulari vitiis. Cic. Estre comblé de vices.
    \
        Declinare vitia. Cic. Eviter meschancetez.
    \
        Vitio mihi dant, quod mortem hominis necessarii grauiter fero. Mattius ad Ciceronem. Me blasment et reprennent que, etc.
    \
        Ducere vitia. Quintil. Estimer vice ou vitieux.
    \
        Expugnare vitium. Valer. Max. Gaigner et vaincre une faulte et imperfection de nature. Bud.
    \
        Leuatur vitium. Cels. La maladie s'allege.
    \
        Aeris vitio moriens herba. Virgil. Par corruption et infection d'air.
    \
        Occurrere vitio. Cels. Obvier.
    \
        Ponere in vitio verbum aliquod. Cic. L'entendre en mauvaise partie, Le tourner en mal.
    \
        Eodem vitio est effusio animi in laetitia, quo in dolore contractio. Cic. C'est aussi grande faulte et vice de, etc.
    \
        Qui nec defendit, nec obsistit si potest iniuriae, tam est in vitio, quam si parentes deserat. Cic. Il fait aussi grand mal, et est autant à blasmer, que si, etc. Il est aussi coulpable.
    \
        Hoc quidem est in vitio, dissolutionem naturae tam valde perhorrescere. Cic. C'est grande faulte de, etc. C'est vice.
    \
        Mediocribus vitiis teneri. Horat. Esprits oppressez de vices.
    \
        Vertere vitio. Cic. Tourner en mal ou à blasme.
    \
        Offerre vitium virgini. Terent. Violer.

    Dictionarium latinogallicum > vitium

  • 6 appono

    appōno (adpōno), ĕre, pŏsŭi, pŏsĭtum - tr. - [st2]1 [-] placer auprès, placer sur; mettre sur la table, servir. [st2]2 [-] placer qqn auprès d'un autre, aposter. [st2]3 [-] ajouter, mettre en ligne de compte.    - arch. appŏsīvi = apposui.    - apponere modum vitiis, Cic.: mettre des bornes aux vices.    - apponere diem et signum, Cic.: dater et cacheter.    - apponere mensam, Plaut.: mettre le couvert.    - custodem aliquem alicui apponere: mettre qqn comme gardien auprès de qqn.    - ad rem aliquid apponere: ajouter qch à qch.    - appositum est ut: il fut décidé en outre que.    - manus ad os apponere, Cic.: mettre la main devant la bouche (pour dire qqch de secret).    - appositā secundā mensā, Cic. Att. 14, 6: au second service.    - convivis panem apponere: (faire) servir du pain aux convives.    - apponere aprum in epulis, Cic.: servir sur table un sanglier.
    * * *
    appōno (adpōno), ĕre, pŏsŭi, pŏsĭtum - tr. - [st2]1 [-] placer auprès, placer sur; mettre sur la table, servir. [st2]2 [-] placer qqn auprès d'un autre, aposter. [st2]3 [-] ajouter, mettre en ligne de compte.    - arch. appŏsīvi = apposui.    - apponere modum vitiis, Cic.: mettre des bornes aux vices.    - apponere diem et signum, Cic.: dater et cacheter.    - apponere mensam, Plaut.: mettre le couvert.    - custodem aliquem alicui apponere: mettre qqn comme gardien auprès de qqn.    - ad rem aliquid apponere: ajouter qch à qch.    - appositum est ut: il fut décidé en outre que.    - manus ad os apponere, Cic.: mettre la main devant la bouche (pour dire qqch de secret).    - appositā secundā mensā, Cic. Att. 14, 6: au second service.    - convivis panem apponere: (faire) servir du pain aux convives.    - apponere aprum in epulis, Cic.: servir sur table un sanglier.
    * * *
        Appono, apponis, pen. prod. apposui, appositum, pe. corr. apponere. Ouid. Mettre aupres, Apposer.
    \
        Portae apposita erat. Liu. Elle estoit aupres de la porte.
    \
        Vrbs apposita litori. Plin. Situee aupres.
    \
        Apponere interdum pro simplici accipitur. Cic. Mettre, Apposer.
    \
        Apponere notam alicui rei. Cic. Mettre un signe ou une marque à quelque chose, Marquer.
    \
        Apponere machinam. Cic. Appliquer un engin pour monter ou descendre quelque chose.
    \
        Apponere de suo. Plaut. Mettre du sien, Adjouster.
    \
        Postulare gratiam apponi sibi. Terent. Demander qu'on luy sache bon gré de quelque chose.
    \
        Apponere aliquid lucro. Horat. Estimer autant de gain.
    \
        Apponere cibis aliquid. Plaut. Adjouster, Mistionner avec.
    \
        Apponere mensam. Plaut. Cic. Dresser la table, ou Servir la viande.
    \
        Alicui apponere. Sub. cibos. Cic. Luy servir à table.
    \
        Ampliter. Plaut. Servir abondamment de viande.
    \
        In vasis fictilibus apponere. Cic. Servir en vaisselle de terre.
    \
        Argentum illi purum apposuerat. Cic. Il le servoit en vaisselle d'argent.
    \
        Annos apponere et Demere, contraria. Horat. Adjouster.
    \
        Apponere modum vitiis. Cic. Restraindre.
    \
        Custodem Tullio me apponite. Cic. Constituez, ou establissez moy contrerouleur de Tulle.
    \
        Calumniatorem apponere. Cic. Suborner un calumniateur, Supposer, Attiltrer, Apposter.
    \
        Sibi praeuaricatorem apponere. Cic. Se faire accuser soymesme par un accusateur qui se laisse apres vaincre, Se faire adjourner par un tiers avec lequel on s'entend, comme souvent on faict en matiere de retraict lignager.
    \
        Apponere accusatorem alicui. Cic. Luy suborner et attiltrer un accusateur à sa poste, Apposter.
    \
        Apponere licitatorem. Cic. Suborner, ou attiltrer un encherisseur, Apposter, Mettre à sa poste, Mettre un contre.

    Dictionarium latinogallicum > appono

  • 7 blandior

    blandior, īrī, itus sum    - intr. avec dat. [st2]1 [-] caresser de la main, flatter, cajoler. [st2]2 [-] charmer, favoriser.    - blandiri matri, Plin.: caresser sa mère.    - inter se blandiri, Plin.: échanger des caresses.    - huic non tutum est blandiri, Sen.: il est dangereux de le flatter.    - blandiri auribus, Plin.-jn.: chatouiller agréablement les oreilles.    - blandiri votis suis, Ov.: caresser ses espérances.    - blandiente inertiâ, Tac.: par l'attrait de la paresse.    - voluptas sensibus nostris blanditur, Cic. Ac. 2, 45, 139: la volupté chatouille nos sens.    - ignoscere vitiis blandientibus, Tac.: pardonner aux séductions du vice.    - ecce, opportuna sua blanditur populus umbra, Ov. M. 10, 555: voici qu'opportunément le peuplier nous offre son ombre agréable.
    * * *
    blandior, īrī, itus sum    - intr. avec dat. [st2]1 [-] caresser de la main, flatter, cajoler. [st2]2 [-] charmer, favoriser.    - blandiri matri, Plin.: caresser sa mère.    - inter se blandiri, Plin.: échanger des caresses.    - huic non tutum est blandiri, Sen.: il est dangereux de le flatter.    - blandiri auribus, Plin.-jn.: chatouiller agréablement les oreilles.    - blandiri votis suis, Ov.: caresser ses espérances.    - blandiente inertiâ, Tac.: par l'attrait de la paresse.    - voluptas sensibus nostris blanditur, Cic. Ac. 2, 45, 139: la volupté chatouille nos sens.    - ignoscere vitiis blandientibus, Tac.: pardonner aux séductions du vice.    - ecce, opportuna sua blanditur populus umbra, Ov. M. 10, 555: voici qu'opportunément le peuplier nous offre son ombre agréable.
    * * *
        Blandior, blandiris, blandiri, pen. prod. Cic. C'est proprement. attraire par attouchement, Galonner, dont on dit qu'il signifie Flater, Amignoter, Amadouer, Papelarder, Caresser, Blandir, Cherir.
    \
        Blandiri vitiis nostris. Erasmus. Se flater soymesmes, Supporter et excuser ses propres vices.
    \
        Blandiri, de inanimatis dictum. Quintil. Plaire, Attraire.

    Dictionarium latinogallicum > blandior

  • 8 vitium

    vĭtĭum, ii ( gen. plur. vitiūm, Titin. ap. Non. p. 495, 13), n. [from the same root with vieo, vitis, vitta; prop. a twist; hence], a fault, defect, blemish, imperfection, vice (syn. menda).
    I.
    Lit.: quomodo autem in corpore est morbus, est aegrotatio, est vitium: sic in animo. Morbum appellant totius corporis corruptionem: aegrotationem morbum cum imbecillitate: vitium, cum partes corporis inter se dissident;

    ex quo pravitas membrorum, distortio, deformitas. Itaque illa duo, morbus et aegrotatio, ex totius valetudinis corporis conquassatione et perturbatione gignuntur: vitium autem integrā valetudine ipsum ex se cernitur,

    Cic. Tusc. 4, 13, 29:

    corporis,

    Plaut. Most. 1, 3, 118; Ov. F. 4, 148:

    mancipii,

    Dig. 21, 1, 1, § 6:

    jumenti,

    ib. 21, 1, 38 init. —In buildings, a breach, defect:

    si nihil est in parietibus aut in tecto vitii,

    Cic. Fam. 9, 15, 5; cf.:

    si aedes corruerunt vitiumve fecerunt,

    have received damage, become damaged, id. Top. 3, 15.—In plants, a blemish, vice:

    sive illis (agris) omne per ignem Excoquitur vitium atque exsudat inutilis umor,

    Verg. G. 1, 88:

    vitio moriens sitit aëris herba,

    id. E. 7, 57.—In fruits, the useless part, the core:

    vitiumque cinctum fructu,

    Plin. 15, 28, 34, § 112.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., a fault, defect, blemish:

    acutius atque acrius vitia in dicente quam recta videre,

    Cic. de Or. 1, 25, 116; cf.

    orationis,

    Quint. 1, 5, 1; 12, 1, 22:

    sermonis,

    id. 1, 1, 13:

    soloecismi,

    id. 1, 5, 53:

    ingenii,

    id. 10, 1, 60:

    mentis,

    id. 12, 1, 32:

    Stoicae sectae,

    id. 11, 1, 70:

    et illud mihi vitium'st maximum,

    my greatest fault, Ter. Hec. 1, 2, 37:

    huc si perveneris, meum vitium fuerit,

    my fault, Cic. Ac. 2, 16, 49:

    quamvis quis fortunae vitio, non suo decexisset,

    id. Phil. 2, 18, 44:

    honorem vitio civitatis, non suo, non sunt adsecuti,

    id. Har. Resp. 26, 56:

    male conjecta falsa sunt, non rerum vitio, sed interpretum inscientiā,

    id. Div. 1, 52, 118: animadverso vitio castrorum totā nocte munitiones proferunt, i. e. the faulty, unfavorable position (just before:

    natura iniquo loco castra ponunt),

    Caes. B. C. 1, 81:

    milites item conflictati et tempestatis et sentinae vitiis,

    the injurious effects, id. ib. 3, 28:

    sese nihil adhuc arbitrari vitio factum eorum,

    id. ib. 3, 57:

    vini vitio atque amoris feci,

    through the fault of, Plaut. Aul. 4, 10, 15.—
    B.
    In partic.
    1.
    A moral fault, failing, error, offence, crime, vice (the predom. signif. of the word in prose and poetry; cf.:

    scelus, delictum): nullam quidem ob turpitudinem, nullum ob totius vitae non dicam vitium, sed erratum,

    Cic. Clu. 48, 133:

    legibus et praemia proposita sunt virtutibus et supplicia vitiis,

    id. de Or. 1, 58. 247:

    virtus est vitium fugere, Hor. ep. 1, 1, 41: senectus est naturā loquacior, ne ab omnibus eam vitiis videar vindicare,

    Cic. Sen. 16, 55:

    in vitio esse,

    id. Off. 1, 19, 62: ne sibi vitio verterent, quod abesset a patriā, reckon it a fault, id. Fam. 7, 6, 1:

    te laudem Sex. Roscio vitio et culpae dedisse,

    id. Rosc. Am. 16, 48; Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 2.—
    b.
    In respect of female chastity (whether of maidens or wives), a violation:

    quia pudicitiae hujus (Alcumenae) vitium me hic absente est additum,

    Plaut. Am. 2, 2, 179:

    pudicitiae ejus nunquam nec vim nec vitium attuli,

    id. Ep. 1, 2, 7:

    quoi misere per vim vitium obtulerat,

    Ter. Ad. 3, 2, 10; so,

    offerre,

    id. ib. 3, 1, 9:

    virginis,

    id. Eun. 4, 4, 55; cf.:

    vitium auctore redemit,

    Ov. H. 16 (17), 49.—
    2.
    In relig. lang., a defect in the auspices or auguries: si cui servo aut ancillae dormienti evenit, quod comitia prohibere solet, ne id quidem mihi vitium facit, Cato ap. Fest. s. v. prohibere, p. 234 fin. Müll.; Ter. Hec. prol. 2; Liv. 8, 23, 16; 4, 7, 3:

    id igitur obvenit vitium, quod tu jam Cal. Jan. futurum esse provideras,

    Cic. Phil. 2, 33, 83:

    tabernaculum vitio captum,

    id. N. D. 2, 4, 11; cf.:

    vitio navigare,

    id. Div. 1, 16, 29:

    comitiorum solum vitium est fulmen,

    id. ib. 2, 18, 43.—
    3.
    A fault of language:

    barbarismi ac soloecismi foeditas absit... haec vitia, etc.,

    Quint. 1, 5, 5.—
    4.
    In coinage, t. t., base metal, alloy:

    in aurum vitii aliquid addere,

    Dig. 48, 10, 9 praef.; cf.:

    ignis vitium metallis Excoquit,

    Ov. F. 4, 785.

    Lewis & Short latin dictionary > vitium

  • 9 vitium

    I ī n.
    1) физический порок, недостаток, изъян ( corporis C)
    «vitium» appellant, quum partes corporis inter se dissĭdent... integrā valetudine C — «пороком» называют нарушение соответствия между частями тела... при ненарушенном здоровье
    2) дефект, порча, поломка, разрушение, трещина ( in parietibus aut in tecto C)
    3) отрицательное действие, вредное влияние ( tempestatis et sentinae Cs)
    4) неудовлетворительность, слабость ( memoriae Q)
    v. facere C и capere O — испортиться, разрушиться, развалиться
    in vitio esse C — быть дефектным, иметь недостатки
    5) порок, недуг, болезнь (intestinorum CC; mentis Q)
    6) ошибка, погрешность, промах, заблуждение ( ineuntis adulescentiae C)
    quod aetas vitium posuit, aetas auferet PS — промахи, свойственные возрасту, с возрастом и проходят
    meum est v. Cэто моя вина
    alicui aliquid vitio dare (vertere) C — ставить кому-л. что-л. в вину
    vini vitio aliquid facere Pl — сделать что-л. в пьяном виде
    corpus onustum hesternis vitiis H — организм, расстроенный вчерашними излишествами
    8) неблагоприятная примета (в ауспициях), ошибка в установлении примет (в ауспициях)
    magistratus vitio creatus L, C — магистрат, избранный неправильно (несмотря на противопоказание ауспиций)
    vitio navigare C — отправиться в плавание, не взирая на неблагоприятные предсказания
    9)
    б) pl. порочность C etc.
    10) насилие (над кем-л.) (v. virginis Enn)
    v. afferre (offerre, addere) Pl, Terсовершить насилие ( pudicitiae alicujus Pl)
    II vītium gen. pl. к vitis

    Латинско-русский словарь > vitium

  • 10 inficio

    īn-ficio, fēcī, fectum, ero (facio), mit etwas anmachen, d.h. mit etwas so vermischen, daß es dessen Geschmack od. Farbe annimmt u. so seine natürliche Beschaffenheit wenn nicht verliert, doch verändert, I) im allg.: hoc (dictamno) fusum labris splendentibus amnem (= aquam) inficit, macht das Wasser mit Diktamnum an = teilt ihm seine Kraft mit, indem sie den Saft aus den Stengeln ausdrückt, Verg.: pinnas, quas meo gremio nectarei fontis infeci, mit nektarischem Quell befeuchtet, Apul.: aër infectus (verseuchte), Plin. – carnes lasere infectae, angemacht, Apul.: alieno sapore infici, den Geschmack von anderen Dingen annehmen (v. Oliven), Plin.: mel infectum fronde, der den Laubgeschmack angenommen hat, Plin. – poet., Scythas tepidā Phoebus inficiet rotā = beleuchten u. erwärmen, Sen. poët.

    II) insbes.: A) mit einer Farbe anmachen, tränken = färben, 1) eig.: lanas, Plin.: infecta conchylio lana, Plin.: cera etiam, quā ungere solent naves, inficitur (sc. colore Veneto), wird damit gefärbt, Veget. mil. – v. Bemalen, se vitro (v. den Britanniern), Caes.; vgl. Britanni vitro corpora (am K.) infecti, Mela: palpebrae infectae mulieribus, Plin.: lumina caeruleis infecta notis, Claud. – v. Färben, Tränken mit Blut, aequor, rives sanguine, Hor.: undas hostili cruore, Val. Max.: quem locum Galba moriens sanguine infecerat, Tac.: cum quidem eius civili sanguine non inquinatas solum manus, sed infectas ait, Sen. rhet: infectas sanguine habere manus, Prop.: arma sanguine sparsoque infecta cerebro, Verg.: so auch bl. inf. flumina, Lact.: infecta maria, Plin. pan. – v. Färben der Wolken durch die Sonne, sic ut nubes infici possint, ita sol ad hoc apte ponendus est, Sen. – v. Bräunen, Schwärzen der Sonne usw., infecta lintea, schwarze Segel, Catull.: infecti sole populi, Plin.: (Phoebus) flammā propiore nudos inficit Indos, Sen. poët.: veluti infecta fumo iaspis, Plin. – v. Verdunkeln des Tageslichts durch Rauch usw., nigri volumina fumi infecere diem, Ov.: (Megaera) Phoebi serenos infecit radios, Claud. – v. Verdunkeln des Feuers der Augen, nox oculorum infecerat ignes, Claud. – v. Röten der Wangen, des Antlitzes, niveas infecerat igni solque pudorque genas, erglühen lassen, Claud.: rubor igneus inficit ora, Lucan.: ut virgo deducta marito inficitur teneras, ore rubente, genas, die Wangen der Braut erglühen, Tibull. – v. Entfärben der Gesichtsfarbe, ora pallor albus inficit, Hor.: infectae pallore genae, Claud.

    2) übtr., benetzen, tränken (puer) iam infici debet iis artibus, quas si dum est tener combiberit, ad maiora veniet paratior, Cic. de fin. 3, 9: qui magisterio quodam et ductu vitae colorat mores adulescentium et velut murice probitatis inficit, Ambros. de off. 1, 43, 211: quemadmodum lana quosdam colores semel ducit, quosdam nisi saepius macerata et recocta non perbibit, sic alias disciplinas ingenia, cum accepere, protinus praestant; haec (sc. sapientia) nisi alte descendit et diu sedit et animum non coloravit, sed infecit, nihil ex his, quae promiserat, praestat, dem G. nicht die volle Färbung, sondern nur einen äußern Anstrich gegeben, Sen. ep. 71, 31: crebrae et muliebribus blandimentis infectae epistulae, Tac. hist. 1, 74.

    B) mit etwas Schädlichem, mit Gift usw. anmachen, tränken = vergiften, 1) eig.: nos sagittas tingimus..., flumina inficimus, Plin. – ubi fontes potu infecit (serpens), Sen.: pocula veneno infecta, Iustin. – poet., Gorgoneis Alecto infecta venenis, angetan mit den Schlangenhaaren (u. daher vergiftend), Verg. – vom Vergiften, Verpesten, Anstecken durch pestilenzialische Dünste und Krankheiten, quique halitus exit ore niger Stygio vitiatas inficit herbas, Ov.: infectum caelum, Claud.: corrupitque lacus, infecit pabula tabo, Verg.: infice tabe tuā natarum Cecropis unam, Ov.: aliquis locus urinā infectus, Schol. Pers. 1, 112.

    2) übtr., vergiften, verpesten, anstecken, beflecken (aber stärker als inquinare), nos umbris, deliciis, otio, languore animum infecimus, Cic.: qui teneros et rudes cum acceperunt, inficiunt et flectunt, quo volunt, Cic.: diu in istis vitiis iacuimus; elui difficile est; non enim inquinati sumus (befleckt), sed infecti (angesteckt), Sen.: ut cupiditatibus principum et vitiis infici solet tota civitas, sic emendari et corrigi continentiā, Cic.: qui hinc integri et sinceri Romam eunt... imbuti illinc et infecti Romanis delenimentis redeunt, Liv.: legiones velut tabie infectae, Tac.: rex hostium artibus infectus, Tac.: ebenso homines superstitione infecti, Tac. – vereor, ne hoc, quod infectum est, serpat longius, die jetzige Ansteckung = der bereits angerichtete Schaden, Cic. ad Att. 1, 13, 3. – poet., aliis sub gurgite vasto infectum eluitur scelus, das Verbrechen, von dem sie angesteckt wurden, der Sünde Schandfleck, Verg. Aen. 6, 741 sq.

    lateinisch-deutsches > inficio

  • 11 inquino

    in-quino, āvī, ātum, āre (in u. Stamm CUN, wov. auch cunio u. caenum; vgl. Paul. ex Fest. 50, 16), beschmieren, I) im allg., beschmieren = mit Lehm, dicker Farbe usw. bestreichen, überstreichen, übertünchen, 1) eig.: parietem limo, Vitr. 7, 3, 11: color arte compositus inquinat corpus, non mutat, Petron. 102, 15: bis murice vellus inquinatum, Mart. 4, 4, 6. – 2) übtr.: litteris satis inquinatus est, er hat einen hinreichenden wissenschaftlichen Anstrich, Petron. 46, 7: diu in istis vitiis iacuimus, elui difficile est; non enim inquinati sumus, sed infecti, sie kleben uns nicht bloß äußerlich an, sondern sie sind in unser Inneres gedrungen, Sen. ep. 59, 9.

    II) im üblen Sinne, beschmieren = beschmutzen, besudeln, beflecken, verunreinigen, trüben, 1) eig.: a) übh.: vestem, pallium, Plaut.: vestimentum candidum (v. Sand), Vitr.: vestimenta, ICt. u. Eccl.: lanam, Varro: manus, Plaut.: digitum, Catull.: si oliva inquinata sit, lavandum, Plin.: mel inquinatum, unreiner, Varro. – m. Abl., luto inquinari (beim Schanzen), quia sanguine nollent, iubebantur (milites), Flor.: u. so ut diceret fodientes luto inquinari debere, quia madere sanguine nollent, Veget. mil.: aqua turbida et cadaveribus inquinata, Cic.: inqu. aquam venenis od. medicamentis (Zaubermitteln), Ov. u. Hyg.: nihil aut minimum aquā pluviā inquinatur (aqua Marcia), Frontin.: inqu. hoc medicamento manus, Scrib. Larg. merdis caput (am K.) inquinari corvorum, Hor. – im Passiv m. ab u. Abl., neque inquinatus ab aliquo inquinamento is locus fuerit, Vitr. 8, 5 (6), 2. – absol., hoc medicamentum non inquinat, Plin. iun. de med. 2, 26. – b) durch Unzucht beflecken, infans cum paribus (Gespielen) inquinata sum, Petron. 25, 5. – 2) übtr.: a) besudeln, beflecken, begeifern, verunglimpfen, verdächtigen, verunzieren, entstellen, trüben, amplexus tuos, Ov.: nuptias et genus et domos, Hor.: famam alterius, Liv.: omnem splendorem honestatis, Cic.: innoxios, verdächtigen (in Verdacht bringen), Curt.: inquinat egregios adiuncta superbia mores, Claud. – m. Abl., lignum contumeliā (v. Fröschen), Phaedr.: eos agros ereptos rei publicae turpissimis possessoribus, Cic.: senatum libertorum filiis lectis, Liv.: amplissimi honoris maiestatem tam taetro facinore, Val. Max.: pulcherrimam victoriam crudelitate, quanta in nullo hominum fuit, Liv. epit.: domesticis vitiis atque flagitiis se inqu., Cic.: omnibus se sceleribus inqu., Aur. Vict. u. Eutr.: omnibus flagitiis vita inquinata, Cic.: vita libidine, vino, ludicrae artis amore inquinata, Val. Max.: inqu. versus Vergilii reprehensione spurcā et odiosā, Gell.: splendidis nominibus illuminatus est versus, sed proximus inquinatus insuavissimā litterā, Cic.: utinam (Afranius) non inquinasset argumenta puerorum foedis amoribus, Quint. – b) durch einen schlechten Zusatz an Farbe u. Gehalt schlechter machen, verfälschen, aere tempus aureum, Hor. epod. 16, 64.

    lateinisch-deutsches > inquino

  • 12 luctor

    luctor, ātus sum, ārī (zu Wz. lug, biegen, griech. λυγίζω, biege), ringen, als Ringer-, im Ringkampf kämpfen, I) eig.: exerceri plurimum currendo et luctando, Nep.: fulvā arenā, Verg.: Olympiis, Cic. – cum mortuis non nisi larvas luctari, Planc. bei Plin.: adversis cornibus inter se, von Böckchen, Verg. – beim Beischlaf, luctari cum alqo, Prop. 2, 1, 13 u. 2, 15, 5. – II) übtr.: A) ringen = physisch gegen Widerstand od. Schwierigkeiten ankämpfen, kämpfen, sich abmühen, seine Not haben, a) übh.: cum difficultate locorum, Vell.: bene cum morbo, Sen.: cum agro, Plin.: cum vitiis, Sen.: in arido solo, Liv.: in turba, Hor. – m. Abl., Africus luctatur fluctibus, Hor.: tristia robustis luctantur funera plaustris, Hor. – m. Dat., hiemi, Stat.: morti (v. Körper), Stat. – m. folg. Infin., telum eripere, Verg.: remoliri pondera terrae, Ov.: compescere risum, Ov. her. 15 (16), 12: lingua luctans loqui, Ov.: dum (spiritus) luctatur per obstantia atque intercisa vadere, Sen. nat. qu. 2, 17. – b) widerstreben, sich widersetzen, oscula mihi luctanti abstulit, Ov.: nec vetitis luctatus, Sil.: luctante amnis violentiā, Amm.: luctans glacies, Sil.: luctantia oscula, Ov.: luctantia lumina, Sil. – B) ringen = geistig od. moralisch gegen Widerstand (Widerspruch) ankämpfen, kämpfen, cum alqo luctari et congredi (v. Redner), Cic.: cum vitiis, Sen.: diu, quarum esset partium, secum luctatus, Vell.: u. so diu luctata, nach langem Ringen mit sich, Ov. – m. Infin., qui luctatur animarum ingenitas corrigere pravitates, Arnob. 2, 50. – / Infin. luctarier, Prud. perist. 10, 651. – Aktive Nbf. lucto, āvī, āre, Enn. ann. 300. Plaut. fr. bei Non. 468, 32. Ter. Hec. 829. Varro LL. 5, 61. Vgl. Prisc. 8, 25.

    lateinisch-deutsches > luctor

  • 13 abhorreo

    ăbhorrĕo, ēre, horrŭi    - intr. avec ab + abl. ou avec abl. seul - [st1]1 [-] s'éloigner avec horreur, éprouver de l’horreur, avoir de l’aversion pour, avoir de la répugnance pour, détester, fuir, éviter.    - abhorret a scribendo animus, Cic.: mon esprit se refuse à écrire.    - abhorrere ab re uxoria, Ter.: n'avoir aucun penchant pour le mariage.    - abhorreant talibus vitiis, Cic.: qu'ils fuient de tels vices.    - avec l'acc. - omnes illum abhorrebant, Cic.: tous l'évitaient avec effroi.    - pumilos abhorrebat, Suet.: il avait horreur des nains. [st1]2 [-] s'éloigner de, différer de.    - temeritas non procul abhorret ab insania, Cic.: l'irréflexion diffère peu de la folie.    - abhorrere a ceterorum consilio, Nep.: s'écarter de l'avis des autres.    - orationes (eorum) abhorrent inter se, Liv.: leurs discours sont en désaccord. [st1]3 [-] être éloigné de, ne pas s'accorder avec, être étranger à; être exempt de, être à l'abri de.    - ab aliqua re abhorrere: être éloigné de qqch, être étranger à qqch    - abhorrere debet a suspicione, Cic.: il doit être à l'abri du soupçon.    - ab eo tantum facinus non abhorret, Cic.: un si grand forfait n'est pas étranger à son caractère.    - nostra aetas a castris abhorret, Cic.: notre âge est impropre à la vie des camps.    - res abhorret a fide, Liv.: le fait est incroyable.    - qui terror a Fabio abhorret, Liv. 10: cet affolement est inadmissible de la part de Fabius.    - avec le dat. - huic pacatae profectioni abhorrens mos, Liv.: coutume qui ne s'accorde pas avec ce paisible départ.
    * * *
    ăbhorrĕo, ēre, horrŭi    - intr. avec ab + abl. ou avec abl. seul - [st1]1 [-] s'éloigner avec horreur, éprouver de l’horreur, avoir de l’aversion pour, avoir de la répugnance pour, détester, fuir, éviter.    - abhorret a scribendo animus, Cic.: mon esprit se refuse à écrire.    - abhorrere ab re uxoria, Ter.: n'avoir aucun penchant pour le mariage.    - abhorreant talibus vitiis, Cic.: qu'ils fuient de tels vices.    - avec l'acc. - omnes illum abhorrebant, Cic.: tous l'évitaient avec effroi.    - pumilos abhorrebat, Suet.: il avait horreur des nains. [st1]2 [-] s'éloigner de, différer de.    - temeritas non procul abhorret ab insania, Cic.: l'irréflexion diffère peu de la folie.    - abhorrere a ceterorum consilio, Nep.: s'écarter de l'avis des autres.    - orationes (eorum) abhorrent inter se, Liv.: leurs discours sont en désaccord. [st1]3 [-] être éloigné de, ne pas s'accorder avec, être étranger à; être exempt de, être à l'abri de.    - ab aliqua re abhorrere: être éloigné de qqch, être étranger à qqch    - abhorrere debet a suspicione, Cic.: il doit être à l'abri du soupçon.    - ab eo tantum facinus non abhorret, Cic.: un si grand forfait n'est pas étranger à son caractère.    - nostra aetas a castris abhorret, Cic.: notre âge est impropre à la vie des camps.    - res abhorret a fide, Liv.: le fait est incroyable.    - qui terror a Fabio abhorret, Liv. 10: cet affolement est inadmissible de la part de Fabius.    - avec le dat. - huic pacatae profectioni abhorrens mos, Liv.: coutume qui ne s'accorde pas avec ce paisible départ.
    * * *
        Se ab his nuptiis abhorrere respondit. Cic. N'avoir cure de tel mariage, Avoir tel mariage en desdaing et horreur.
    \
        Abhorret a veritate. Sueto. Cela n'est point contraire à verité, Il n'est point mal vray semblable, Cela n'est pas trop loing de verité.
    \
        Ab ea sententia Pompeius valde abhorret. Cic. Pompee est fort adversaire, ou contraire, ou repugnant à ceste opinion, Il la trouve fort mauvaise, Il ne s'i accorde point.
    \
        Abhorret ab auribus vulgi. Cic. Il n'aggree point, ou n'est point aggreable aux oreilles du peuple, Le peuple n'oit point voluntiers cela.
    \
        Illud abhorret a fide. Liuius. Cela n'est point croyable, Il n'est point à croire.
    \
        A scribendo prorsus abhorret animus. Cic. Il me vient à contrecueur.
    \
        Abhorrere, cum accusatiuo. Suet. Pumilios atque distortos abhorrebat. Il avoit en horreur et detestation, Il abhorrissoit, etc.
    \
        Parum abhorrens famem. Liu. Ne luy chaillant qu'on dist d'elle, Se souciant peu, ou faisant peu de compte du parler des gens.
    \
        Omnes abhorrebant. Cic. Tout le monde l'avoit en desdaing et le fuyoit.
    \
        Quorum auris, atque animus a nobis abhorret. Cic. Desquels l'oreille et le cueur nous est contraire.
    \
        Abhorret facinus ab illo. Cic. Il n'est point vraysemblable qu'il ait commis ung tel cas.
    \
        Non abhorret haec oratio ab vtilitate auditorum. Cic. Ce propos ne convient point mal, etc.
    \
        Abhorret voluntas eius a me. Cic. Sa bonne volunté est fort esloignee, ou alienee de moy, Je ne suis point en sa grace.
    \
        Abhorrentes lachrymae. Liu. Larmes sans propos. Quand on pleure sans cause ou raison.

    Dictionarium latinogallicum > abhorreo

  • 14 absterreo

    absterrĕo, ēre, terrŭi, terrĭtum - tr. - détourner (par la crainte), chasser.    - absterrere ab aliqua re, Cic Verr. 2, 142: détourner de qqch.    - Cic. Planc. 66 ; Liv. 23, 1, 11.    - absterrere de aliqua re, Plaut. Truc. 251: écarter de qqch.    - absterrere vitiis, Hor. S. 1, 4, 128: détourner des vices.    - absterrere bello, Tac. An, 12, 45: détourner de la guerre.    - absterrere homines a pecuniis capiendis, Cic. Verr. 2, 2, 58: détourner les hommes de recevoir de l'argent.    - cf. Hor. S. 2, 5, 83; Liv. 5, 41; Suet. Caes. 20.    - absterrere ne: détourner de, empêcher de. --- Plaut. Most. 421.    - non absterreri potuit quin: on ne put le détourner de. --- Val.-Max. 4, 5, 6.    - absterrere aliquid alicui: refuser qqch à qqn. --- Lucr. 4, 1064 ; 1233.    - absterrere hostem, Liv. 27, 28, 12: chasser l'ennemi.    - cf. Liv. 2, 35, 5 ; Sen. Marc. 17, 6 ; Tac. An. 13, 44.
    * * *
    absterrĕo, ēre, terrŭi, terrĭtum - tr. - détourner (par la crainte), chasser.    - absterrere ab aliqua re, Cic Verr. 2, 142: détourner de qqch.    - Cic. Planc. 66 ; Liv. 23, 1, 11.    - absterrere de aliqua re, Plaut. Truc. 251: écarter de qqch.    - absterrere vitiis, Hor. S. 1, 4, 128: détourner des vices.    - absterrere bello, Tac. An, 12, 45: détourner de la guerre.    - absterrere homines a pecuniis capiendis, Cic. Verr. 2, 2, 58: détourner les hommes de recevoir de l'argent.    - cf. Hor. S. 2, 5, 83; Liv. 5, 41; Suet. Caes. 20.    - absterrere ne: détourner de, empêcher de. --- Plaut. Most. 421.    - non absterreri potuit quin: on ne put le détourner de. --- Val.-Max. 4, 5, 6.    - absterrere aliquid alicui: refuser qqch à qqn. --- Lucr. 4, 1064 ; 1233.    - absterrere hostem, Liv. 27, 28, 12: chasser l'ennemi.    - cf. Liv. 2, 35, 5 ; Sen. Marc. 17, 6 ; Tac. An. 13, 44.
    * * *
        Absterreo, absterres, absterrui, absterritum, penult. corr. absterrere. Terent. Faire paour, Espovanter quelqu'un pour le garder de faire quelque chose.
    \
        A pecuniis capiendis homines absterrere. Cic. Les engarder de paour.
    \
        Nolite eum supplicem a vobis absterrere et excludere. Cic. Ne luy faictes point telle paour, qu'il n'ose approcher de vous.
    \
        Absterrere de frumento anseres. Plaut. Chasser en leur faisant paour.
    \
        Caeteri metu poenae similis absterrentur eadem noxa. Plin. Se gardent de semblable vice de paour de semblable punition.

    Dictionarium latinogallicum > absterreo

  • 15 alioqui

    ălĭōquī (ălĭōquīn), adv. [st1]1 [-] sous d'autres rapports, du reste.    - Asiana gens tumidior alioqui et jactantior, vaniore etiam dicendi gloria inflata est, Quint. 12, 10, 17, la nation asiatique déjà, à d'autres égards, assez gonflée et pleine de jactance, s'est en outre enorgueillie d'une gloire oratoire plus creuse.    - mors Marcelli cum alioqui nriserabilis fuit, tum quod, Liv. 27, 27, 11: la mort de Marcellus déplorable à d'autres égards le fut surtout parce que...    - triumphatum de Tiburtibus, alioquin mitis victoria fuit, Liv. 7, 19, 2: il y eut célébration du triomphe sur les Tiburtes, mais au demeurant la victoire fut clémente.    - si vitiis mediocribus ac mea paucis mendosast natura, alioqui recta, Hor. S. 1, 6, 66: si seulement quelques défauts véniels entachent mon naturel, droit au demeurant.    - rem atrocem Larcius a servis suis passus est, superbus alioqui dominus et sævus, Plin. Ep. 3, 14, 1: Larcius a subi de ses esclaves un traitement affreux, c'était d'ailleurs un maître despotique et cruel.    - tumulum tutum commodumque alioqui, nisi quod longinquæ aquationis erat, cepit, Liv. 30, 29, 10: il occupa un tertre, par ailleurs sûr et commode, mais éloigné des approvisionnements d'eau. [st1]2 [-] autrement, sans quoi.    - bellorum civilium furor intra coloniam meam me continuit; alioqui potui illud ingenium cognoscere, Sen. Contr. 1 praef. 11: la fureur des guerres civiles me retint dans ma colonie; sans cela j'aurais pu connaître cet illustre génie [Cicéron].    - puto nondum, alioqui narrasses mihi, Plin. Ep. 8, 8: pas encore, je crois, sinon tu m'en aurais parlé.    - cf. Sen. Polyb. 18, 5; Ep. 94, 17, etc.; Quint. 10, 6, 6, etc.; Plin. Ep. 1, 20, 2, etc.
    * * *
    ălĭōquī (ălĭōquīn), adv. [st1]1 [-] sous d'autres rapports, du reste.    - Asiana gens tumidior alioqui et jactantior, vaniore etiam dicendi gloria inflata est, Quint. 12, 10, 17, la nation asiatique déjà, à d'autres égards, assez gonflée et pleine de jactance, s'est en outre enorgueillie d'une gloire oratoire plus creuse.    - mors Marcelli cum alioqui nriserabilis fuit, tum quod, Liv. 27, 27, 11: la mort de Marcellus déplorable à d'autres égards le fut surtout parce que...    - triumphatum de Tiburtibus, alioquin mitis victoria fuit, Liv. 7, 19, 2: il y eut célébration du triomphe sur les Tiburtes, mais au demeurant la victoire fut clémente.    - si vitiis mediocribus ac mea paucis mendosast natura, alioqui recta, Hor. S. 1, 6, 66: si seulement quelques défauts véniels entachent mon naturel, droit au demeurant.    - rem atrocem Larcius a servis suis passus est, superbus alioqui dominus et sævus, Plin. Ep. 3, 14, 1: Larcius a subi de ses esclaves un traitement affreux, c'était d'ailleurs un maître despotique et cruel.    - tumulum tutum commodumque alioqui, nisi quod longinquæ aquationis erat, cepit, Liv. 30, 29, 10: il occupa un tertre, par ailleurs sûr et commode, mais éloigné des approvisionnements d'eau. [st1]2 [-] autrement, sans quoi.    - bellorum civilium furor intra coloniam meam me continuit; alioqui potui illud ingenium cognoscere, Sen. Contr. 1 praef. 11: la fureur des guerres civiles me retint dans ma colonie; sans cela j'aurais pu connaître cet illustre génie [Cicéron].    - puto nondum, alioqui narrasses mihi, Plin. Ep. 8, 8: pas encore, je crois, sinon tu m'en aurais parlé.    - cf. Sen. Polyb. 18, 5; Ep. 94, 17, etc.; Quint. 10, 6, 6, etc.; Plin. Ep. 1, 20, 2, etc.
    * * *
        Alioqui, siue Alioquin, Coniunctio, pen. prod. Ci. Quorum ab Oratoris iudicio delectus magnus adhibebitur. Alioquin quonam modo ille in bonis haerebit et habitabit suis? Autrement, Sans cela, Sinon, Que si non.

    Dictionarium latinogallicum > alioqui

  • 16 cerno

    cerno, ĕre, crēvi, crētum - tr. et intr. -    - cf. gr. κρίνω.    - part. fut. cernitus (Prisc.).    - crevi: parf. de cerno et de cresco. [st1]1 [-] séparer, trier, passer au crible, tamiser.    - aliquid per cribrum cernere, Cato.: passer qqch au crible, tamiser qqch.    - farinam cribro cernere, Plin.: tamiser la farine. [st1]2 [-] distinguer (par les sens), voir nettement, discerner, apercevoir.    - ex hoc loco Pompeianum non cerno, Cic.: de cet endroit, je n'aperçois pas ta villa de Pompéi.    - clare cernere: avoir la vue perçante, voir clair.    - obliquis oculis cernere, Plaut.: regarder de travers.    - neque cernitur ulli, Virg.: (Vénus) n'est vue de personne.    - illum adesse et haec coram cernere existimate, Caes. BG. 6, 8: pensez qu'il est là et qu'il est témoin de ce qui se passe.    - vox illius certe est: idem omnes cernimus, Att. ap. Non.: c'est bien sa voix: nous la distinguons tous.    - cur in amicorum vitiis tam cernis acutum quam aquila? Hor. S. 1: pourquoi as-tu, pour les défauts de tes amis, un regard aussi perçant que l'aigle.    - cernebatur equitatus nostri proelio novissimos illorum premi vehementer, Caes. BC. 1: on voyait notre cavalerie, aux prises avec leur arrière-garde, la presser vivement. [st1]3 [-] voir par la pensée, comprendre, reconnaître, démêler, discerner, apprécier.    - amicus certus in re incerta cernitur, Enn. ap. Cic. Lael. 17, 64: un ami sûr se reconnaît dans une situation qui n'est pas sûre.    - te mihi amicam esse crevi, Plaut. Cist.: j'ai bien vu que tu es mon amie.    - verum cernere, Cic.: discerner le vrai.    - tum vero cerneres, quanta audacia fuisset in exercitu Catilinae, Sall. C.: c'est alors qu'on put vraiment voir quelle audace avait montrée l'armée de Catilina. [st1]4 [-] trancher (une question), décider, résoudre, conclure.    - rectum est quod postulas: jurati cernant, Non.: ta réclamation est juste: qu'ils en décident sous serment.    - priusquam id sors cerneret, Liv. 43: avant que le sort en ait décidé.    - quodcumque senatus creverit, Cic.: quelle que soit la décision du sénat. [st1]5 [-] décider (par le sort des armes), trancher, combattre.    - armis cernere: décider par les armes.    - cernere ferro, Virg. En. 12: décider par le fer. [st1]6 [-] se porter pour héritier, accepter une succession.    - hereditatem cernere, Cic.: déclarer qu'on est héritier, se porter pour héritier.    - falsam hereditatem alienae gloriae cernere, Cic.: usurper la gloire d'autrui.
    * * *
    cerno, ĕre, crēvi, crētum - tr. et intr. -    - cf. gr. κρίνω.    - part. fut. cernitus (Prisc.).    - crevi: parf. de cerno et de cresco. [st1]1 [-] séparer, trier, passer au crible, tamiser.    - aliquid per cribrum cernere, Cato.: passer qqch au crible, tamiser qqch.    - farinam cribro cernere, Plin.: tamiser la farine. [st1]2 [-] distinguer (par les sens), voir nettement, discerner, apercevoir.    - ex hoc loco Pompeianum non cerno, Cic.: de cet endroit, je n'aperçois pas ta villa de Pompéi.    - clare cernere: avoir la vue perçante, voir clair.    - obliquis oculis cernere, Plaut.: regarder de travers.    - neque cernitur ulli, Virg.: (Vénus) n'est vue de personne.    - illum adesse et haec coram cernere existimate, Caes. BG. 6, 8: pensez qu'il est là et qu'il est témoin de ce qui se passe.    - vox illius certe est: idem omnes cernimus, Att. ap. Non.: c'est bien sa voix: nous la distinguons tous.    - cur in amicorum vitiis tam cernis acutum quam aquila? Hor. S. 1: pourquoi as-tu, pour les défauts de tes amis, un regard aussi perçant que l'aigle.    - cernebatur equitatus nostri proelio novissimos illorum premi vehementer, Caes. BC. 1: on voyait notre cavalerie, aux prises avec leur arrière-garde, la presser vivement. [st1]3 [-] voir par la pensée, comprendre, reconnaître, démêler, discerner, apprécier.    - amicus certus in re incerta cernitur, Enn. ap. Cic. Lael. 17, 64: un ami sûr se reconnaît dans une situation qui n'est pas sûre.    - te mihi amicam esse crevi, Plaut. Cist.: j'ai bien vu que tu es mon amie.    - verum cernere, Cic.: discerner le vrai.    - tum vero cerneres, quanta audacia fuisset in exercitu Catilinae, Sall. C.: c'est alors qu'on put vraiment voir quelle audace avait montrée l'armée de Catilina. [st1]4 [-] trancher (une question), décider, résoudre, conclure.    - rectum est quod postulas: jurati cernant, Non.: ta réclamation est juste: qu'ils en décident sous serment.    - priusquam id sors cerneret, Liv. 43: avant que le sort en ait décidé.    - quodcumque senatus creverit, Cic.: quelle que soit la décision du sénat. [st1]5 [-] décider (par le sort des armes), trancher, combattre.    - armis cernere: décider par les armes.    - cernere ferro, Virg. En. 12: décider par le fer. [st1]6 [-] se porter pour héritier, accepter une succession.    - hereditatem cernere, Cic.: déclarer qu'on est héritier, se porter pour héritier.    - falsam hereditatem alienae gloriae cernere, Cic.: usurper la gloire d'autrui.
    * * *
        Cerno, cernis, creui, cretum, cernere. Virg. Veoir, Regarder.
    \
        Cernere ad aliquem locum. Ouid. Regarder vers quelque lieu.
    \
        Cernere obliquis oculis. Plin. Regarder de travers.
    \
        Nati coram me cernere lethum Fecisti. Virgil. Tu as tué mon filz devant mes yeulx.
    \
        Cernere. Plaut. Appercevoir, Entendre, Cognoistre.
    \
        Vltima cernere. Virgil. Cognoistre qu'on est en danger de mort.
    \
        Cernere. Terent. vt consuetum facile amorem cerneres. Lors vous eussiez peu veoir l'amour, etc.
    \
        Migrantes cernas. Virgil. Vous les voiriez en aller.
    \
        Cernere est. Virgil. Ou peult veoir.
    \
        Iam cernam, mene, an illum potiorem putes. Cic. Je voiray maintenant.
    \
        Cernit animus. Cic. Il prevoit.
    \
        Cernere animo. Cic. Preveoir, ou Entendre.
    \
        Cernere de variis rebus, pro colloqui. Plaut. Deviser et disputer ou debatre de diverses choses.
    \
        Senatus creuit, populus iussit. Cic. Le Senat a deliberé, determiné, conclu, ordonné.
    \
        Cernere. Cic. Separer.
    \
        Cernere, Pugnare. Plaut. Pro patria Amphitruo cernit cum hostibus. Bataille, Combat.
    \
        Cernere armis cum altero. Accius. Batailler par armes contre quelcun.
    \
        Cernere vitam. Ennius. Combatre pour la vie.
    \
        Cernere haereditatem. Cic. Se porter pour heritier, qui se faisoit anciennement par une solennité en presence de certains tesmoings.
    \
        Cernere falsam haereditatem alienae gloriae. Cic. Usurper l'honneur et la gloire deue à un autre, S'attribuer le loz que autruy a merité.
    \
        Debet etiam fratris Appii amorem erga me cum reliqua haereditate creuisse. Cic. Il doibt avoir herité non seulement des autres biens que son frere avoit, mais aussi de l'amitié qu'il me portoit.
    \
        Cernere. Plin. Cribler, Sasser, Bluter, Tamiser.

    Dictionarium latinogallicum > cerno

  • 17 compenso

    compenso (conpenso), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] compenser, mettre en balance, contrebalancer. [st2]2 [-] compter ensemble, compter à la fois. [st2]3 [-] abréger, raccourcir, diminuer.    - compensare rem cum aliqua re, rem re: compenser qqch par qqch.    - laetitiam cum doloribus compensare: compenser la joie par les chagrins.    - bona cum vitiis compensare, Hor. S. 1, 3, 70: mettre en balance les défauts et les qualités.
    * * *
    compenso (conpenso), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] compenser, mettre en balance, contrebalancer. [st2]2 [-] compter ensemble, compter à la fois. [st2]3 [-] abréger, raccourcir, diminuer.    - compensare rem cum aliqua re, rem re: compenser qqch par qqch.    - laetitiam cum doloribus compensare: compenser la joie par les chagrins.    - bona cum vitiis compensare, Hor. S. 1, 3, 70: mettre en balance les défauts et les qualités.
    * * *
        Compenso, compensas, compensare. Cic. Recompenser, Compenser.
    \
        Dissoluere et compensare damna. Cic. Reparer les dommages.
    \
        Compensare. Abbreger, Accourcir. Seneca, Hac hac pergam, qua via longum compensat iter.

    Dictionarium latinogallicum > compenso

  • 18 contamino

    contāmĭno, āre, āvi, ātum - tr. - [st1]1 [-] mettre en contact, mêler, mélanger.    - contaminare fabulas, Ter. Andr. 16: fondre ensemble plusieurs comédies. [st1]2 [-] souiller par contact.    - Don. And. 16; Liv. 1,48, 7 ; 45, 5, 4 ; Suet. Ner. 56. [st1]3 [-] salir, infecter, souiller, corrompre, altérer, contaminer; profaner.    - contaminare se vitiis, Cic. Tusc. 1, 72: se souiller de vices. --- cf. Cic. Cat. 1, 29.    - contaminare veritatem mendacio, Cic. Sull. 45: altérer la vérité par un mensonge.    - et ipsi non introierunt in praetorium, ut non contaminarentur, Vulg.: eux-mêmes n'entrèrent pas dans le prétoire pour ne pas se souiller.
    * * *
    contāmĭno, āre, āvi, ātum - tr. - [st1]1 [-] mettre en contact, mêler, mélanger.    - contaminare fabulas, Ter. Andr. 16: fondre ensemble plusieurs comédies. [st1]2 [-] souiller par contact.    - Don. And. 16; Liv. 1,48, 7 ; 45, 5, 4 ; Suet. Ner. 56. [st1]3 [-] salir, infecter, souiller, corrompre, altérer, contaminer; profaner.    - contaminare se vitiis, Cic. Tusc. 1, 72: se souiller de vices. --- cf. Cic. Cat. 1, 29.    - contaminare veritatem mendacio, Cic. Sull. 45: altérer la vérité par un mensonge.    - et ipsi non introierunt in praetorium, ut non contaminarentur, Vulg.: eux-mêmes n'entrèrent pas dans le prétoire pour ne pas se souiller.
    * * *
        Contamino, contaminas, pen. cor. contaminare. Avoir les mains pleines de boue, et en souiller et ordir ou barbouller quelque chose, Contaminer Souiller.
    \
        Contaminare fabulas. Terent. Faire une broullerie et meslange de comedies, Quand de deux Greques on en faict une Latine.

    Dictionarium latinogallicum > contamino

  • 19 excello

    excello (qqf. excelleo), ĕre, excellui (qqf. excelli) - intr. - [st2]1 [-] s'élever, s'exalter. [st2]2 [-] être supérieur à (+ dat.), en qqch (aliqua re ou in aliqua re), se distinguer, surpasser, exceller. [st2]3 - tr. - élever.    - excellere alicui (inter omnes, super omnes) aliqua re: l'emporter sur qqn (sur tous) en qqch.    - ante ceteros excellere, App. Flor. 16: l'emporter sur tous les autres.    - vitiis excellere, Cic. Leg. 1, 19, 51: se faire remarquer par ses vices.    - animus excellit rebus secundis, Cato ap. Gell. 7, 3, 14: la prospérité enorgueillit l'homme.
    * * *
    excello (qqf. excelleo), ĕre, excellui (qqf. excelli) - intr. - [st2]1 [-] s'élever, s'exalter. [st2]2 [-] être supérieur à (+ dat.), en qqch (aliqua re ou in aliqua re), se distinguer, surpasser, exceller. [st2]3 - tr. - élever.    - excellere alicui (inter omnes, super omnes) aliqua re: l'emporter sur qqn (sur tous) en qqch.    - ante ceteros excellere, App. Flor. 16: l'emporter sur tous les autres.    - vitiis excellere, Cic. Leg. 1, 19, 51: se faire remarquer par ses vices.    - animus excellit rebus secundis, Cato ap. Gell. 7, 3, 14: la prospérité enorgueillit l'homme.
    * * *
        Excello, excellis, excellui, excelsum, excellere. Festus. Eslever en hault.
    \
        Excellere. Cic. Estre excellent, et passer ou surmonter les autres en quelque chose, Exceller, Surpasser.
    \
        Longe aliis excellere in aliqua re. Cic. Estre beaucoup plus excellent que les autres en quelque chose.
    \
        Excellere caeteris. Cic. Estre plus excellent.
    \
        Excellere opibus. Liu. Estre plus riche.

    Dictionarium latinogallicum > excello

  • 20 ignosco

    ignosco, ĕre, nōvi, nōtum    - tr. et intr. avec dat. - ne pas connaître, fermer les yeux sur (une faute), pardonner, excuser.    - part. futur: ignoturus (ignosciturus, Prisc.)    - ignoscere delictum alicui, Plaut.: pardonner une faute à qqn.    - ignoscere vitiis, Hor.: excuser les défauts.    - omnia sibi ignoscere, Vell.: se passer tout à soi-même.    - id vos ignorare nolui, Nep.: je n'ai pas voulu vous le cacher.    - ignoscuntur poetae, Quint.: on pardonne au poète.    - quibus non erat ignotum, Cic. Att. 11: auxquels on n'avait pas pardonné.    - alicui ignoscere quod (alicui ignoscere si)... Cic.: excuser qqn de...    - ignosce mihi quod sribam..., Cic.: pardonne-moi de t'écrire...    - ignosco tibi si non jura calles, Cic.: je te pardonne de ne pas connaître les lois.    - ut ignoscatur, postulat, Cic.: il implore son pardon.    - ea jam aetate sum, ut non sit peccato mihi ignosci aequum, Ter. Hec.: je suis maintenant d'un âge où il serait normal de ne pas pardonner ma faute.    - subita incautum dementia cepit amantem, ignoscenda quidem, Virg.: un accès de démence subite s'empara de l'imprudent amant - démence bien pardonnable.    - ignotum est, tacitum est, creditum est, Ter. Ad.: on lui pardonne, on se tait, on compte sur lui.
    * * *
    ignosco, ĕre, nōvi, nōtum    - tr. et intr. avec dat. - ne pas connaître, fermer les yeux sur (une faute), pardonner, excuser.    - part. futur: ignoturus (ignosciturus, Prisc.)    - ignoscere delictum alicui, Plaut.: pardonner une faute à qqn.    - ignoscere vitiis, Hor.: excuser les défauts.    - omnia sibi ignoscere, Vell.: se passer tout à soi-même.    - id vos ignorare nolui, Nep.: je n'ai pas voulu vous le cacher.    - ignoscuntur poetae, Quint.: on pardonne au poète.    - quibus non erat ignotum, Cic. Att. 11: auxquels on n'avait pas pardonné.    - alicui ignoscere quod (alicui ignoscere si)... Cic.: excuser qqn de...    - ignosce mihi quod sribam..., Cic.: pardonne-moi de t'écrire...    - ignosco tibi si non jura calles, Cic.: je te pardonne de ne pas connaître les lois.    - ut ignoscatur, postulat, Cic.: il implore son pardon.    - ea jam aetate sum, ut non sit peccato mihi ignosci aequum, Ter. Hec.: je suis maintenant d'un âge où il serait normal de ne pas pardonner ma faute.    - subita incautum dementia cepit amantem, ignoscenda quidem, Virg.: un accès de démence subite s'empara de l'imprudent amant - démence bien pardonnable.    - ignotum est, tacitum est, creditum est, Ter. Ad.: on lui pardonne, on se tait, on compte sur lui.
    * * *
        Ignosco, ignoscis, ignoui, ignotum, pen. prod. ignoscere. Varro. Congnoistre.
    \
        Ignoscere. Cic. Pardonner, Quicter la peine.
    \
        Fasso ignoscere. Ouid. Pardonner à celuy qui a confessé le faict.

    Dictionarium latinogallicum > ignosco

См. также в других словарях:

  • vitiis inficere — index infect Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Nam vitiis nemo sine nascitur, optimus ille est… — См. Ни дерева без порока, ни коня без подтычки …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • Diuturna quies vitiis alimenta ministrat. — См. Праздность есть мать всех пороков …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • Parcere personis, dicere de vitiis. — См. Я никого не называю по имени …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • prius vitiis laboravimus, nunc legibus — /pray as vishiyas Isbareyvamas, narjk liyjabas/ We labored first with vices, now with laws …   Black's law dictionary

  • Prius vitiis laboravimus, nunc legibus — First we labored with the vices, now with the laws …   Ballentine's law dictionary

  • vice — Vice, Vitium. Un vice qui est quand une personne baaille souvent, Oscedo oscediþnis. Quand il s en faut quelque partie, c est un grand vice, Deesse aliquam partem mendosum est. Vices couvers et cachez, Vicia infucata aut tecta. Vices qui s en… …   Thresor de la langue françoyse

  • Martin von Laon — Schreibhand Martins von Laon, MS Laon 444, f. 299v Martin von Laon (lat. Martinus Laudunensis, Martinus Hibernensis, Martinus Scot(t)us; * 819 in Irland; † 875 in Laon) war ein aus Irland stammender Gelehrter und Leiter der Kathedralschule von… …   Deutsch Wikipedia

  • MARIA — I. MARIA Angliae Regina. Filia Henrici VIII. ex Catharina Arragonia, Eduardo VI. non sine veneni suspicione exstincto, successit A. C. 1553. Iohannâ Suffolciâ, quam Rex heredem scripserat, cum marito et socero Dudlaeo, aliisque, capite plexâ. Mox …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Mensch — 1. A verzagte Möntsch isch im Himmel nid sichar. (Bern.) – Zyro, 108. 2. Ach, Mensch, betracht , wie Gott verlacht all deinen Pracht, der in einer Nacht wird zu nichts gemacht. – Gerlach, 9. 3. Ain verkerter mensch richtet hader an vnd ain… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • ЕВАГРИЙ ПОНТИЙСКИЙ — [греч. Εὐάϒριος ὁ Ποντικός] (ок. 345, г. Ивора Понтийская (совр. Сев. Турция) ок. 399, пустыня Келлии (Египет)), монах, аскетический писатель, богослов. Жизнь Источники Помимо скудных автобиографических данных, содержащихся в сочинениях Е. П.,… …   Православная энциклопедия

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»